Đạo luật GENIUS: Chiến lược củng cố vị thế thống trị của đô la Mỹ trong kỷ nguyên tiền mã hoá

30/05/2025MEXC

0m

Chia sẻ đến

Khi Thượng viện Hoa Kỳ thông qua cuộc bỏ phiếu thủ tục đối với Đạo luật GENIUS (Guiding and Establishing National Innovation for U.S. Stablecoins Act) với tỷ lệ áp đảo, sự kiện này lập tức thu hút sự chú ý của thị trường tài chính toàn cầu. Về mặt hình thức, Đạo luật "GENIUS" là khung pháp lý dành cho stablecoin, nhưng về bản chất, đây là bước chuyển chiến lược trong vị thế thống trị của đô la Mỹ trong thời đại kỹ thuật số. Đạo luật không chỉ tái định nghĩa quyền phát hành tiền tệ, mà còn xây dựng một hệ thống tài chính ngầm nhưng đầy sức mạnh bằng cách liên kết chặt chẽ stablecoin với trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ.

1. Đạo luật GENIUS là gì?

Đạo luật GENIUS tập trung vào việc phát hành và lưu hành stablecoin. Các điều khoản cốt lõi của đạo luật bao gồm:

1) Yêu cầu về tài sản dự trữ: Các tổ chức phát hành stablecoin bắt buộc phải nắm giữ 100% dự trữ bằng tiền mặt và trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ có kỳ hạn không quá 90 ngày.

2) Minh bạch kiểm toán: Các tổ chức phát hành phải nộp báo cáo kiểm toán hàng tháng từ bên thứ ba, đồng thời bằng chứng dự trữ trên chuỗi được cập nhật theo thời gian thực.

3) Tiếp cận thị trường: Stablecoin nước ngoài phải thành lập pháp nhân tại Hoa Kỳ và duy trì dự trữ rủi ro ở mức 20%.

Xét từ các điều khoản này, mục đích chính sách của Đạo luật GENIUS vượt xa việc kiểm soát rủi ro đơn thuần. Với việc yêu cầu stablecoin nắm giữ trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ, đạo luật đã tạo ra nhu cầu mang tính cấu trúc đối với đồng đô la và trái phiếu Hoa Kỳ. Nhu cầu này không chỉ bổ sung lượng người mua mới cho thị trường trái phiếu, mà còn củng cố thêm vị thế của đồng đô la trong hệ thống tài chính toàn cầu.

2. Một chiến lược thúc đẩy trái phiếu Hoa Kỳ dưới vỏ bọc quy định

Liên kết bắt buộc này tạo ra một mối phụ thuộc kép: vừa kiểm soát quá trình "đô la hoá" của thế giới tiền mã hoá thông qua tài sản dự trữ hỗ trợ bởi fiat, vừa đảm bảo có thêm người mua cho thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ vốn đang ngày càng mở rộng.

Dữ liệu cho thấy tỷ lệ nắm giữ trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ của các nhà đầu tư lớn truyền thống như Trung Quốc và Nhật Bản đã giảm từ 34% xuống 26% trong giai đoạn 2014-2024. Trong khi đó, lượng nắm giữ của các tổ chức phát hành stablecoin lại tăng vọt 470% chỉ trong ba năm qua, đạt mức $120 tỷ - tương đương với lượng nắm giữ của cả một quốc gia như Bỉ. Điều này cho thấy các tổ chức và đơn vị phát hành stablecoin đang trở thành một trong những nhóm người mua chủ lực của trái phiếu Hoa Kỳ.

3. Hệ sinh thái stablecoin-trái phiếu và những phát triển trong việc quy định stablecoin.

Sự liên kết giữa stablecoin và trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ đã tạo nên hệ sinh thái ngầm nhưng đầy ảnh hưởng. Tính đến cuối tháng 05/2025, tổng vốn hóa thị trường stablecoin toàn cầu đã vượt $249.8 tỷ. Trong đó, USDT (Tether) chiếm vị trí ưu thế với $152.7 tỷ lưu hành, theo sau là USDC (Circle) với $61.5 tỷ.

Dữ liệu cho thấy các stablecoin tuân thủ quy định đang nắm giữ trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ trị giá $132 tỷ, tương đương 18% khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày của thị trường trái phiếu. Trong đó, 67% danh mục là trái phiếu ngắn hạn dưới ba tháng - cao hơn đáng kể so với mức 34% của các quỹ tài sản quốc gia. Tỷ lệ nắm giữ trái phiếu ngắn hạn cao này cho phép stablecoin phản ứng nhanh với biến động thị trường và linh hoạt điều chỉnh cấu trúc tài sản dự trữ.

Dưới tác động của Đạo luật GENIUS, thị trường stablecoin không chỉ hình thành hệ sinh thái gắn kết với trái phiếu Hoa Kỳ, mà còn trải qua "tiến hoá lần hai" trong quá trình tuân thủ pháp lý. Một xu hướng phân hoá rõ rệt và có cấu trúc đang định hình lại lĩnh vực stablecoin:

1) Nhóm tuân thủ quy định: Các stablecoin như USDC và PAX đã nhanh chóng điều chỉnh cấu trúc dự trữ, nâng lượng nắm giữ trái phiếu ngắn hạn lên lần lượt $32.4 tỷ và $5.8 tỷ.

2) Khu vực xám: Stablecoin đồng euro phát hành tại nước ngoài - EURT - đã tăng 142% chỉ trong ba tháng, đạt tổng cung $4.7 tỷ.

3) Nâng cấp kỹ thuật: 85% stablecoin tuân thủ quy định đã triển khai "hệ thống quản lý dự trữ linh hoạt" để điều chỉnh kỳ hạn trái phiếu tương ứng với nhu cầu rút vốn.

Thị trường đã phản ứng tích cực với thay đổi này bằng hành động rõ rệt. Trong nửa đầu năm 2025, thị phần giao dịch của stablecoin tuân thủ tăng từ 68% lên 79%, trong khi thị phần của các sản phẩm bán tuân thủ (partially non-compliant) như USDT giảm 9 điểm phần trăm, còn 58%.

Standard Chartered dự báo đến cuối năm 2028, vốn hóa thị trường lưu hành của stablecoin neo theo đô la Mỹ có thể tăng vọt lên $2 nghìn tỷ. Phân tích của Citigroup cho rằng trong kịch bản "xu hướng tăng", thị trường stablecoin có thể đạt đến $3.7 nghìn tỷ vào năm 2030. Điều này đồng nghĩa với việc chỉ trong vài năm tới, các tổ chức phát hành stablecoin có thể sở hữu lượng trái phiếu Hoa Kỳ nhiều hơn cả nhiều quốc gia có chủ quyền và sẽ nắm giữ vai trò chủ chốt trong thị trường trái phiếu kho bạc.

4. Hệ thống tài chính toàn cầu đang âm thầm tái cấu trúc

Ảnh hưởng sâu rộng hơn của Đạo luật GENIUS đến từ việc sử dụng stablecoin như công cụ để tái thiết lại sự phân bổ quyền lực tài chính toàn cầu.

1) Chủ quyền tiền tệ: Các quốc gia như El Salvador đã công nhận Bitcoin là tiền tệ hợp pháp, trong khi các thị trường mới nổi ở châu Phi và Mỹ Latinh đang ngày càng sử dụng stablecoin neo theo USD cho thanh toán xuyên biên giới. Dữ liệu cho thấy trong năm 2024, khối lượng giao dịch stablecoin tăng 400% ở châu Phi và tăng 300% ở Mỹ Latinh. Thị phần thanh toán xuyên biên giới vốn do hệ thống SWIFT nắm giữ đang bị stablecoin lấn át, đặc biệt trong các giao dịch nhỏ với tần suất cao. Khả năng thanh toán tức thì giúp stablecoin trở thành lựa chọn phổ biến để chuyển tiền và thanh toán thương mại quốc tế.

2) Cạnh tranh quyền lực quy định: Các tổ chức phát hành có vốn hóa thị trường vượt $1 tỷ sẽ do Cục Dự trữ Liên bang giám sát, trong khi tổ chức nhỏ hơn sẽ do chính quyền bang quản lý. Cấu trúc phân tầng này đảm bảo giám sát hiệu quả mà không cản trở đổi mới. Cơ quan quản lý cũng giám sát theo thời gian thực thông qua các công cụ như kiểm toán dự trữ và quy tắc chống rửa tiền. Điều này giúp tăng tính minh bạch cho dòng vốn toàn cầu, nhưng cũng đặt ra lo ngại về quyền riêng tư.

3) Thống trị tiêu chuẩn kỹ thuật: Những stablecoin lớn như USDC và USDT với thị phần đáng kể đang khiến các nhà phát triển ưu tiên tích hợp vào ứng dụng. Sự tập trung thị trường này trao cho các tổ chức phát hành hàng đầu quyền kiểm soát thực tế đối với các tiêu chuẩn kỹ thuật, khiến các bên mới gặp rào cản công nghệ cao khi muốn gia nhập thị trường.

5. Quyền lực chiến lược trong kỷ nguyên tiền mã hoá

Đạo luật GENIUS có thể trở thành bước ngoặt lớn trong lịch sử tiền tệ. Đạo luật này không chỉ đổi mới về pháp lý hay biện pháp bảo hộ thị trường đơn thuần, mà là một cuộc cải cách thể chế được thiết kế kỹ lưỡng. Trong đó:

1) Hoa Kỳ: Thông qua luật stablecoin, Hoa Kỳ đang biến thị trường tiền mã hoá thành mạng lưới phân phối cho trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ, đồng thời tận dụng công nghệ để giám sát dòng vốn toàn cầu theo thời gian thực. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent dự báo tài sản kỹ thuật số có thể tạo thêm lên đến $2 nghìn tỷ trong nhu cầu trái phiếu kho bạc trong những năm tới. Nhu cầu này không chỉ mang lại người mua mới cho thị trường trái phiếu kho bạc mà còn củng cố vị thế của đồng đô la trong hệ thống tài chính toàn cầu.

2) Thị trường mới nổi: Dù được hưởng lợi từ sự tiện dụng của thanh toán bằng stablecoin, các khu vực này lại đối mặt với rủi ro mất chủ quyền chính sách tiền tệ. Châu Phi và Mỹ Latinh đang là tuyến đầu trong quá trình mở rộng stablecoin. Đáp lại, một số ngân hàng trung ương đã bắt đầu nghiên cứu phát triển tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) như một biện pháp đối trọng. Tuy nhiên, việc phát triển và triển khai CBDC đòi hỏi thời gian và nguồn lực, do đó khó cạnh tranh với các hệ thống stablecoin đã hoàn thiện trong ngắn hạn.

3) Nhà đầu tư toàn cầu: Khi stablecoin ngày càng gắn liền với trái phiếu kho bạc, nhà đầu tư sẽ đối mặt với một mô hình đầu tư hoàn toàn mới. Với trái phiếu trở thành tài sản thế chấp ngầm cho stablecoin, các mô hình đánh giá rủi ro truyền thống cần được xây dựng lại từ đầu. Những đổi mới như trái phiếu ngắn hạn dạng token và giao thức thu nhập cố định trên chuỗi đang định hình lại logic đầu tư thu nhập cố định. Nhà đầu tư cần đánh giá lại hồ sơ rủi ro-lợi nhuận và thích nghi với bối cảnh thị trường mới này.

Đạo luật GENIUS được thông qua đánh dấu vị thế thống trị của đô la Mỹ đã chính thức bước vào thời kỳ 2.0. Trong cuộc cạnh tranh tài chính mới này, stablecoin không còn chỉ là một ứng dụng của tiền mã hoá, mà đã trở thành cầu nối giữa tài chính truyền thống và thế giới kỹ thuật số, cũng như công cụ chiến lược để Hoa Kỳ duy trì vị thế tiền tệ toàn cầu. Khi công nghệ tiếp tục phát triển và thị trường dần trưởng thành, stablecoin được kỳ vọng sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong hệ thống tài chính tương lai. Việc thực thi Đạo luật GENIUS sẽ là một lăng kính quan trọng để quan sát xu hướng này. Đối với nhà đầu tư toàn cầu, các sàn giao dịch như MEXC sẽ là cánh cổng then chốt để tham gia vào quá trình chuyển đổi lịch sử này, cung cấp môi trường giao dịch minh bạch và an toàn, giúp nhà đầu tư nắm bắt cơ hội trong kỷ nguyên tiền tệ kỹ thuật số.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này không cấu thành lời khuyên về đầu tư, thuế, pháp lý, tài chính, kế toán, tư vấn hoặc bất kỳ dịch vụ liên quan nào khác, cũng như không phải là khuyến nghị mua, bán hoặc nắm giữ bất kỳ tài sản nào. MEXC Learn chỉ cung cấp thông tin để tham khảo và không cấu thành lời khuyên đầu tư. Vui lòng đảm bảo bạn hiểu rõ các rủi ro liên quan và đầu tư một cách thận trọng. Mọi quyết định đầu tư và kết quả phát sinh đều hoàn toàn thuộc trách nhiệm của người dùng.